Festival Trung Cổ ở đảo Gotland

Sau vài buổi đi khám phá quần đảo Stokholm bằng Kayak, tôi quyết định đổi món, chuyển sang khám phá một cái gì đó thiên hướng lịch sử một chút. Đi đến Bắc Âu mà không tìm hiểu lịch sử người Viking thì hơi phí. Và thế là tôi quyết định đi đến hòn đảo Gotland, được coi là hòn đảo lớn nhất của vùng biển Ban-tích. Tôi cũng rất may mắn là tình cờ đặt chân đến hòn đảo này vào đúng giữa tháng 8, là giai đoạn diễn ra tuần lễ festival Trung Cổ và có dịp tận hưởng những giây phút tuyệt vời đắm chìm vào không gian của thế kỷ 14…

Do nằm chính giữa vùng biển Ban-tích nên đảo Gotland có một vị trí rất thuận lợi cho việc buôn bán đường biển và nhiễm nhiên trở thành một mắt xích rất quan trọng trong mạng lưới thương mại khu vực Bắc Âu thời Trung Cổ. Minh chứng hùng hồn nhất cho lịch sử một ngàn năm của hòn đảo này chính là cảng Visby, được Unesco công nhận là di sản văn hóa thế giới. Đến được cảng này cũng dễ lắm, chỉ mất khoảng 4 tiếng đi tàu phà trực tiếp từ thủ đô Stockholm.  

Đáp đến đảo Gotland là phải qua thị trấn Visby vì đây là cảng tàu duy nhất và cũng là thị trấn duy nhất của đỏa. Thị trấn này tuy nhỏ vậy nhưng cũng được Unesco công nhận là di sản văn hóa thế giới nhờ giữ được giá trị văn hóa lịch sử hơn 1000 năm. Đây là một ví dụ quá điển hình cho cấu trúc đô thị thời Trung Cổ và chúng ta có thể thấy nó dập khuôn tại bất cứ thị trấn nào cùng thời ở những quốc gia Châu Âu khác : một nhà thời lớn, một hệ thống giao dịch thương mại, nhà dân, kho thóc, và một hệ thống tường thành kiên cố bọc xung quanh. 

Điểm đặc biệt mà tôi rất nể người của hòn đảo này đó là ý thức rất cao về việc bảo tồn những giá trị văn hóa lịch sử của họ.  Trong vòng một tuần, tất cả dân thị trấn cùng nhau ăn mặc lại những trang phục của thế kỷ 13 và tình nguyện tham gia vào những vị trí như thợ rèn, thợ làm bánh, thợ kim hoàn để biểu diễn cho khách du lịch xem. Họ không nhận được một xu thù lao nào trong tuần lễ festival Trung Cổ nhưng họ vẫn hào hứng tình nguyện bởi đó là niềm tự hào dân tộc Viking. 

ngay từ đầu giờ chiều, dân thị trấn háo hức chuẩn bị  những bộ đồ Trung Cổ đẹp nhất của mình và ra nhập hội cùng người khác chuẩn bị diễu hành

Theo như người ta nói, chính quyền địa phương cũng đầu tư may các bộ quần áo quân phục để phục vụ cho một cuộc biểu diễn đánh nhau rất hấp dẫn

Các lều được dựng lên sao cho giống với thời kỳ Trung Cổ trong thời loạn lạc. Ở đây, mỗi một lều là một chủ đề liên quan đến một khía cạnh của cuộc sống thới ấy. Có thể là về việc chế tạo pho mát, cách rèn kiếm, cách tạo bột mì...

Tôi nghĩ tại sao Việt Nam chúng ta không học theo cách quy hoạch của họ để phát triển du lịch ở Việt Nam vì phương pháp của họ quá tốt. Cùng được xây dựng theo kiểu viện bảo tàng ngoài trời nhưng du khách khám phá lịch sử Viking một cách rất thú vị, họ được trực tiếp tham gia các tiết mục trò chơi khơi lại cuộc sống đời thường của người Viking xưa kia, từ việc bắn cung đến ném rìu,rồi cách săn bắt cá hoặc cách làm bánh mì…

Các cô gái này cũng chỉ là học sinh cấp 2 địa phương. Trước khi tuần lễ festival bắt đầu, trường học của họ đã có những buổi giới thiệu khá chi tiết và sống động về lối sống của các thiếu nữ thời Trung Cổ. Nhờ những tư liệu lịch sử phong phú, họ có thể mường tượng ra những điễu nhảy dân gian thời ấy và biểu diễn lại một cách xuất sắc

2 cô cậu này đến từ thủ đô Stokholm và biết cách thổi sáo nhờ việc tự học. Họ cất công đường xa đến đây và sãn sàng nhập vai và hòa mình cùng festival

Cha con đang nghỉ giải lao và ăn tối sau một buổi chiều đi bộ mỏi chân. Tuy mặc quần áo cổ trang nhưng hình như món cocacola và sanwich chưa tồn tại ở thế kỷ 13!!

vào tầm 18h là thời điểm đỉnh cao nhất của ngày với cuộc diễn lại các trận đánh cách đây hơn 1000 năm. Cuộc chiến giữa các hiệp sĩ

Sau khi cuộc diễn đó tan tầm, tôi thấy trời còn rất sáng mặc dù đã hơn 19h rồi. Mùa hè ở Thụy Điển quả là thời điểm lý tưởng để ra ngoài vì trời sáng rất lâu. Vào tầm tháng 8 như thế này, phải đợi đến tầm 23h thì trời mới tối hẳn. Thế nên tôi dành chút thời gian đi dạo ven theo đảo Gotland vì hòn đảo này cũng chẳng to lắm

Vẻ đẹp đồng quê thanh tịnh khiến lòng tôi cảm thấy rất thanh thản. Và để thêm phần sinh động, tôi vừa đi vừa nghe MP3, đặc biệt là bài Hotel California..."...cool wind in my hair..."

Ngoài festival Trung Cổ thì đảo Gotland còn nổi tiếng với dải cột đá vôi có tuổi đời hàng triệu năm.

Cách tạo ra những cột đá vôi khổng lồ như thế này cũng khá giống nhiều nơi khác trên thế giới như thung lũng Cappadocia ở Thổ Nhĩ Kỳ hay Grand Canyon ở Mỹ. Hồi xưa cách đây hàng triệu năm mực nước biển cao hơn bây giờ vài trăm mét và bao phủ toàn bộ đảo Gotland và chỉ có những cái cột đá vôi này ngoi được đỉnh lên trên mặt nước . Sau đó, khi bắc cực và nam cực đóng băng, mực nước biển hạ dần xuống. Các cột đá vôi nhờ đó ngày càng ngoi lên trên bề mặt nước và với sức mạnh của gió và cát, những dòng khí xượt qua sườn các cột đá làm cho kích thước các cột bị teo đi ở giữa.

Read More

Đi kayak giữa lòng quần đảo Stockholm

Nhìn thoáng qua tất cả các diễn đàn du lịch hiện có ở Việt Nam, có thể nhận thấy rằng đa phần các loại hình du lịch bụi kiểu « mạo hiểm » liên quan đến đi bộ hoặc trèo đèo vượt núi. Tôi nhận thấy là kiểu đi du thuyền kayak tại nước ngoài là rất hi hữu. Khám phá kayak tại vịnh Hạ Long thì có lẽ nhiều bạn trẻ đã từng làm rồi. Nhưng khám phá thiên nhiên bằng kayak tại một quốc gia cách Việt Nam 14h bay thì chắc là chưa. Vậy tôi xin chia sẻ trải nghiệm của mình tại một thành phố nổi tiếng về kiểu du lịch này : Stokholm. Chơi món này là cũng phải trâu bò một chút đấy. 

Nhưng có khám phá thủ đô Thụy Điển bằng hình thức này thì mới hiểu được phần nào nét văn hóa của người dân thủ đô nói riêng và người Thụy Điển nói chung. Nếu như người Việt Nam biết dùng đũa từ bé thì người  Thụy Điển tiếp xúc với thế giới  nước từ lúc lọt lòng và đa số họ đều dành thời gian để du ngoạn bằng tàu riêng mỗi khi có điều kiện. 

Những chiếc thuyền nhỏ như thấy này có thể thấy nhan nhản tại các hòn đảo gần Stockholm. Vào những ngày đẹp trời nắng to, người Thụy Điển ngay lập tức cho xuất kho chiêc tàu của họ. 

  Tôi nghĩ đây là điều trái ngược rõ rệt nhất giữa 2 quốc gia. Trong khi người Thụy Điển với tổ tiên Viking của họ đã biết dùng đường biển để tiếp xúc với thế giới bên ngoài từ rất sớm (ngay từ thế kỷ IX), thì dân tộc Kinh chúng ta chỉ bằng lòng với mấy mảnh đất phía Bắc Bộ và phải đợi đến mãi những năm 1970 khi quận Ngụy sụp đổ dân ta mới biết thế nào là dùng thuyền để đi ra nước ngoài sinh sống.

Thực ra, hoàn toàn có thể du tham quan quần đảo Stockholm bằng loại du thuyền hơi nước được mô phỏng theo thế kỷ 19. Tuy nhiên, nó chỉ dành cho các vị khách du lịch không có nhiều thời gian và muốn làm cái gì qua loa cho biết.

Các con tàu đó thường chỉ đậu ở một số đảo chính và cho du khách rất ít thời gian lên trên các đảo để khám phá sâu hơn. Vì thế, du khách thực ra chỉ dành phần lớn thời gian trên tàu và ngắm đảo từ xa.

Còn tôi thì khoái dùng kayak, cơ động hơn và giúp tôi chủ động hơn. Tất nhiên là với 3 ngày trong tay, tôi nhiều thời gian hơn những du khách bình thường

 Stockholm có lẽ là thành phố duy nhất trên thế giới sở hữu nhiều hòn đảo nhỏ đến thế, khoảng 30.000. Chắc phải gọi là quần đảo Stockholm mới đúng. Và vào mùa hè, việc sử dụng thuyền nhỏ hoặc kayak đi giữa các hòn đảo này quả là tuyệt vời. 

Chỉ cách thủ đô Stokholm khoảng 1 tiếng xe bus là cảng Stavsnas, nơi tập kết cho một chuyến phiêu lưu vài ngay giữa lòng vài nghìn hòn đảo. Thực ra, dùng kayak đi một mình giữa đồng không mông quạnh thì cũng sợ đấy. Thế nên tôi chủ động liên lạc với một văn phòng du lịch để xem cách thức như thế nào là phù hợp. Tôi được biết là hoạt động kayak vào mùa hè là một trong những điều ưa thích nhất của người dân Thụy Điển nên chắc chắn dù đi đến hòn đảo nào kiểu gì cũng sẽ gặp một vài người cũng đi du thuyền như mình. Lúc tôi đến cảng Stavsnas và thuê kayak thì cũng tình cờ gặp 4 đồng chí ngoại quốc khác đang loay hoay giống như tôi, 3 người Mỹ và 1 người Canada. Thế là bọn tôi quyết định tạo thành một hội cùng đi cho vui. Tuy nhiên, 4 người đó chỉ ở lại 1 đêm rồi hôm sau đi nơi khác còn tôi thì mất đến 3 ngày 2 đêm.

Du thuyền kayak thực ra chẳng có gì khó, chỉ mỗi tội mệt vì phải đảo cái mái chài liên tục và mỗi ngày tôi phải đi ít nhất 15km lênh đênh trên biển. Nhưng có một điều thú vị là các hòn đảo nhỏ ở đây nằm san sát nhau nên nếu có mệt thì có thể đổ bộ lên đảo tạm nghỉ.

 

Các bạn sẽ tự hỏi nếu mà dành đến tận 2 đêm lênh đênh giữa các hòn đảo thì sẽ ngủ ở đâu. Thực ra một số hòn đảo với lượng dân số và cơ sở hạ tầng tiên tiến có thể coi như một thị trấn nhỏ. Vì vậy ở đó thường có nơi để nghỉ qua đêm. Tôi cũng chọn được cho mình một đêm nghỉ ở guest house với lối bài trí nội thất khá đặc trưng Bắc Âu với đồ gỗ là chủ đạo.

Còn một đêm còn lại thì tôi quyết định ngủ qua đêm trong lều. Ở Thụy Điển nói riêng và các nước Bắc Âu nói chung (Na Uy, Phần Lan, Đan Mạch), do diện tích thiên nhiên hoang dã chiếm phần lớn diện tích quốc gia nên tất cả đều được quy hoạch thành công viên quốc gia với sự quản lý cực kỳ hiệu quả. Ý thức người dân rất cao nên họ không mấy khi ngủ trại hoặc cắm lều linh tinh. Khi tôi quyết định tự đi khám phá các đảo, cũng đã phải xem tham khảo các địa điểm được phép cắm lều ngủ. Thông thường, đó là những nơi được quy hoạch, có nơi để lấy củi hoặc vứt rác và quan trọng nhất là có chòi canh rừng và có thể liên lạc với người quản lý trong trường hợp cần được trợ giúp

Tôi quyết định không ngủ ở trong rừng vì quên mất không chuẩn bị thiết bị chống muỗi hiệu quả. Vì thế, tôi cắm lều ở gần biển và gần một đồng chí người Thụy Điển

 

Tuy rằng số lượng đảo thì lớn nhưng cũng chỉ có khoảng hơn 1000 đảo là có người sống và đa phần là những ngôi nhà nghỉ của người dân thủ đô tranh thủ đến đây cuối tuần. Trong tiếng Thụy Điển, chữ ö có nghĩa là « đảo », chính vì thế hầu như tên tất cả các hòn đảo ở đây đều có chữ ö ở sau cùng : Utö, Värmdö, Blidö, Ljusterö…

Vì hoạt động kayak rất phổ biến, rất nhiều hòn đảo được trang bị các trạm garage phục vụ cho việc trùng tu hoặc giúp đỡ những chiếc kayak bị hỏng hóc.

 Trong vài ngày lênh đênh trên biển, tôi thăm được nhiều đảo lắm, không nhớ hết tên đâu . Do thủ đô Stockholm nằm giữa đất liền và biển Ban-tích nên phong cảnh các đảo rất phong phú. Có lúc thì kiểu đá granit với vài cây thông. 

Rồi khi vào bên trong một số hòn đảo lớn, đôi khi ta có cảm giác như đang ở một đồng quê với thảo nguyên bát ngát. Nó làm tôi liên tưởng đến bộ phim « ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên ».

Từ ngoài biển khơi, nếu đi sâu thêm vào lòng các hòn đảo, đôi khi tôi lại rơi vào một khung cảnh khác như thể trong một khu đầm lầy vậy

Còn ở một số hòn đảo khác, với diện tích lớn hơn lại cho phép có được một phong cảnh giống như thảo nguyên đồng quê, rất thích hợp cho việc đi trekking khám phá. Và để khám phá bên trong các đảo, tôi kết hợp giứa kayak và trekking

Càng đi vào bên trong một số hòn đảo, tôi càng có nhiều cơ hội tìm hiểu cuộc sống thường ngày của người dân Thụy Điển. Khác rất nhiều với người Việt Nam, họ rất quý cuộc sống thanh bình của thiên nhiên nên không tiếc tiền mua một ngôi nhà ở giứa rừng như thế này để tận hưởng những giây phút bình yên

hoặc là xây nhà đối diện với biển để tận hưởng sự dịu dàng của gió

 

Sống ở một vùng được coi là nông thôn, người Thụy Điển không quên tô diểm cho "ngôi nhà trên thảo nguyên" của họ. Những chùm hoa như thế này là rất phổ biến, một phong cách sống rất thiên về thiên nhiên

Sự "xâm nhập" của tôi trên đảo diễn ra trong thầm lặng nên đôi khi người đân địa phương không quá để ý đến sự có mặt của người lạ. Người phụ nữ này thản nhiên mặc đồ pyjama ra ngoài phơi quần áo và vẫn chào tôi một tiếng mà không hề ngại ngùng. Đúng là sống ở đây sướng thật!

Người dân địa trên đảo có vẻ thích thú với sự có mặt của một đồng chí da vàng từ phương xa đến. Một điều mà tôi nhận ra là có vẻ hình ảnh du khách Nhật Bản khá là phổ biến ở các vùng tôi đến. Không phải vì họ đã từng đặt chân đến đó mà đơn giản chỉ vì với vị thế của một cường quốc kinh tế thứ 2 thế giới, người ta nghĩ rằng người Nhật có đủ điều kiện kinh tế để đi du lịch hơn bất cứ quốc gia Châu Á nào khác. Và kết quả ? Người ta luôn nghĩ tôi là người Nhật. Họ luôn miệng hỏi tôi « Konichiwa ! Are you from Japan? ». Mấy cậu bé Thụy Điển này luôn miệng hô : “Konichiwa!” 

Các cậu bé tóc vàng đặc trưng Bắc Âu thích thú chào hỏi vị khách Châu Á của họ "Hei! Konichiwa!"

Read More

Stockholm - thành phố nước

Trong tiếng Thụy Điển, « Stock » có nghĩa là « sùng đạo » và « holm » có nghĩa là «hòn đảo đẹp ». Thủ đô Thụy Điển được xây dựng trên 14 đảo khác nhau và mỗi đảo đều có bộ mặt riêng, cũng giống như các quận của Hà Nội. City dành cho thương mại, Kungsholmen dành cho mấy ông bà già, Vasastan dành cho những gia đình khá giả, Ostermalm dành cho giới thượng lưu, khu phố cổ Gamla Stan dành cho khách du lịch, Sodermalm dành cho giới nghệ sỹ, Djurgarden dành cho hoạt động giải trí,….

  

Gamla Stan : những ngôi nhà cổ thế kỷ 18 cho phép ta tìm hiểu lịch sử của Stockholm. Chính trên hòn đảo này, Stochkolm sinh ra vào thế kỷ 13......

 .....Tại đây tọa lạc những ngôi nhà hàng trăm năm tuổi trước kia thuộc về giới quý tộc và điện hoàng gia.....

....Trung tâm của Gamla Stan nằm ở đây. Phần lớn các đoàn khách du lịch chỉ dừng lại thăm Stokholm khoảng nửa ngày và đi lèo tèo vài điểm.....

Cung điện hoàng gia : nằm ngay trong khu vực phố cổ Gamla Stan. Tại đây vào đúng 12h hàng ngày có một cuộc đổi gác rất hoành tráng với các đồng chí lính trong đồng phục thế kỷ 19

Monteliusvagen : tại đây ta có thể ngắm toàn cảnh thủ đô và phong cảnh đặc biệt hữu tình lúc hoàng hôn.

Skinnmarviksberget : một điểm khác để ngắm toàn cảnh thành phố. Hội sinh viên Thụy Điển tụ tập tán gẫu và uống bia ở đây sau ngày học ở giảng đường.

Vasa : viện bảo tàng hàng hải rất nổi tiếng trên thế giới và thường có rất nhiều khách du lịch Nhật Bản đến thăm. Điểm đặc biệt là cả viện bảo tàng chỉ trưng bày đúng …một thứ duy nhất : một con tàu chiến thế kỷ 17 còn nguyên vẹn. Con tàu mang tên Vasa được đóng vào năm 1628 nhưng ngay 20 phút sau khi hạ thủy thì đã chìm luôn. Phải đứng gần mới thấy con tàu này đồ sộ như thế nào. Nhiều nguyên nhân lý giải trục trặc kỹ thuật của con tàu nhưng có thể là do việc xây đến tận 3 tầng dẫn đến sự thiếu cân bằng lực và tự con tàu bị nghiêng đổ.

Nhìn bên ngoài viện bảo tàng Vasa. Có thể nhìn thấy rõ 3 cột buồm thò ra ngoài. Đây là kiểu kiến trúc rất độc đáo của tòa nhà được thiết kế vào năm 1988

Đảo Skeppsholmen nơi ở trước kia của hoàng gia Thụy Điển.

Biểu tượng của hoàng gia Thụy Điện và cũng là biểu tượng của nền chính trị quốc gia này. Hoàng gia không thực sự có quyền lực nhưng vẫn giữ vai trò quan trọng trong các sự kiện văn hóa và cũng là cầu nối đoàn kết trong trái tim mỗi công dân Thụy Điển. Trên danh nghĩa là vua nhưng rõ ràng Thụy Điển là một trong những nơi đứng đầu thế giới về tính dân chủ nếu không muốn nói là số một thế giới.

Đảo Djurgarden đây là nơi chạy bộ ưa thích của người dân thủ đô. Tôi hay gặp những cô gái trẻ xinh đẹp chạy bộ dọc đường. Điều lạ là đây là ngày trong tuần vào buổi sáng ấy thế mà lại có nhiều người dư thời gian để tập thể dục. Một trong những lý do có thể là vì người Thụy Điển hay có kiểu làm việc bán thời gian, khá phổ biến. Việc chỉ phải làm việc 20-30 tiếng 1 tuần cho phép họ có thể sắp xếp thời gian để chăm sóc sức khỏe

...Khu vực này cũng lừng danh với những biệt thự cao cấp của những gia đình khá giả...

...Đôi khi tôi có cảm giác mình đang sống trong phim "ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên" bởi sự tương đồng về lối kiến trúc nhà cửa và phong cảnh...Nằm ngay giữa trung tâm một thành phố Châu Âu là tọa lạc một khu như ở nông thôn!

Du thuyền khám phá Stockholm cũng là một trải nghiệm thú vị. Đến đây mà không đi tàu thì hơi phí! Nhằm thu hút khách du lịch, người ta thiết kế các con tàu chạy bằng hơi nước theo kiểu thế kỷ 19, tạo ra nơi du khách một cảm giác hồi tưởng lại cuộc sống thanh bình của thủ đố 1 thế kỷ trước đó....

Read More