Thác Mu thuộc địa phận xóm Mu, xã Tự Do, huyện Lạc Sơn (Hoà Bình). Thác được hình thành bởi một con suối ngầm khởi nguồn từ dãy Trường Sơn hùng vĩ, nằm ở độ cao trên 1.000m, giữa vùng rừng núi hoang sơ. Đứng từ xa mà chiêm ngưỡng thì ngọn thác này hệt như dải ngân hà vừa tuột khỏi cung mây…
Nơi đây, phong cảnh đẹp như thiên đường. Lãng đãng mây trắng giăng giăng trên các sườn núi. Dưới thung lũng ùn ùn mây, lớp nọ gối lớp kia như những đợt sóng của muôn trùng biển bạc. Dãy núi Trường Sơn như bức bình phong tím ngắt án ngữ trước mặt. Thấp thoáng trong làn sương mờ ảo hiện lên bao nếp nhà sàn nép mình dưới những hàng cọ cao vút.
Bạt ngàn giâu gia đất, từng cây buông những chùm quả lúc lỉu, đỏ mọng bên những triền núi như mời gọi du khách. Vô vàn hoa rừng đủ màu sắc, từng vạt, từng vạt xen nhau, tạo những nét chấm phá, tô điểm trên nền xanh đại ngàn.
.
Trong khung cảnh ấy, thác Mu hiện lên vẻ đẹp hùng tráng với những bậc thác kỳ vĩ tung bọt trắng xoá. Tiếng thác ào ào xối đá gào thét dữ dội. Thác Mu có nhiều bậc thác con, độ cao của các bậc thác cũng rất khác nhau, bậc vừa cao khoảng mươi mười lăm mét, có bậc cao tới bốn, năm chục mét.
Có đoạn thác Mu như dải lụa luồn qua những tán cây giữa rừng già tuôn xuống từ bầu không, tiếng reo của thác vang xa tới vài cây số, bụi nước trắng xoá. Chân thác là một vực sâu, nước trong vắt, có thể nhìn tận đáy. Còn gì thú vị hơn khi được đắm mình trong làn nước mát trong lành của núi rừng hoang sơ cho dịu đi cơn nóng của mùa hè oi ả.
Dưới thác Mu là hang Mu. Chỉ mùa khô mới vào được trong hang, vì mùa mưa nước chảy rất xiết. Khi vào hang, người ta phải mang theo đèn pin hoặc đuốc để soi đường. Chẳng ai biết hang Mu dài bao nhiêu, vì chưa có người nào đi được đến tận cùng. Bù lại, trong lòng hang là một động đá lớn với nhiều thạch nhũ tuyệt đẹp, hình thù kỳ quái. Khi được ánh sáng của đuốc, đèn chiếu vào, các khối nhũ đá bỗng trở lên lấp lánh, huyền ảo như được dát vàng, dát bạc. Hang Mu xứng đáng là một kỳ quan thiên nhiên mà tạo hoá đã ưu ái ban cho mảnh đất này.
Sẽ trọn vẹn hơn cho chuyến du lịch đến thác Mu nếu bạn được thưởng thức rượu cần và các món thịt lợn Mán, từ lâu đã trở thành đặc sản văn hoá ẩm thực nơi đây. Có lần đến với thác Mu, chúng tôi đã may mắn được dùng bữa với bà con nơi đây. Trong nếp nhà sàn của người Mường, trong bữa tiệc hôm ấy, thịt lợn Mán được bày trên những tàu lá chuối. Chủ, khách ngồi quanh bình rượu cần, có một người túc trực bên cạnh, dùng một chiếc sừng trâu để chế thêm nước.
Sau đó, từng cặp (một nam, một nữ) tới uống với nhau, mỗi một cặp phải uống hết 1 trâu (một trâu bằng 2 sừng) rồi chuyển đến hai người khác. Cứ như vậy cho đến cặp đôi cuối cùng.
Dưới chân thác Mu, lâng lâng, chuếnh choáng trong men rừng dịu êm. Dường như tất cả chúng tôi đều say. Nhưng đó cơn say ngọt ngào, say đất, say người, say cảnh nơi đây.
Du lịch, GO! - Theo Lao Động, internet