Canh măng rừng

Vùng Quảng Khê nói riêng và Tây Nguyên nói chung, măng rừng rất nhiều. Người ta làm ra những món ăn phong phú từ măng. Canh măng rừng là món ăn lạ miệng, mang đặc trưng của vùng này.

Ở Tây Nguyên, những vùng đất màu mỡ, người ta trồng cà phê, hoa màu. Vùng đất nào cằn cỗi, không có nguồn nước tưới, bị bỏ hoang thì trở thành nơi phát triển của tre rừng hoang dã. Mùa mưa, người ta chặt măng tre về để thay đổi khẩu vị trong bữa ăn. Măng tươi dùng không hết thì luộc, làm chua để dành. Hiện nay, nếu ăn canh măng chỉ được ăn măng nghịch vụ, đã qua sơ chế.

Măng rừng luộc hay làm chua có mùi hăng hăng, vị đăng đắng. Nếu không quen, thực khách khó nuốt nổi. Nhưng cứ ăn thử một vài miếng, khách đâm ghiền. Canh măng rừng nơi đây nấu khá giống canh mẳn của người Bắc, lai canh chua của miền Tây.

Canh chua măng rừng được nấu với cá hoặc thịt. Tận dụng nguồn cá tươi bắt được từ các hồ, các hàng quán thường nấu măng rừng với cá, ngon nhất là nấu với cá lăng. Canh măng rừng không dùng nhiều gia vị, chỉ với hương vị tự nhiên đã tạo ra vị độc đáo. Cái mùi hăng và vị đắng kết hợp với vị béo ngọt của cá tự nhiên thì không lẫn vào đâu được. Càng ít gia vị, món ăn càng ngon và mang tính riêng.

Băng rừng chinh phục con thác mệt bở hơi tai, giữa trưa đói bụng gặp món canh chua măng rừng thì khách ăn thỏa thích. Canh chua măng rừng ăn với cơm trắng - được nấu từ gạo nương thì hết ý. Người dân bản địa trồng lúa theo mùa, gần như không có thuốc trừ sâu, hóa chất. Năng suất không cao. Phần lớn là trồng để dùng gia đình chứ ít khi mang ra bán chợ. Vì thế, ăn được cơm nấu từ gạo nương là điều không phải ai cũng được hưởng.

Du lịch, GO! - Theo ĐỨC NGUYỄN (Cần Thơ Online)

Read More

Du lịch hủy diệt cảnh quan

Nhiều thắng cảnh bị xóa sổ trên bản đồ du lịch nước nhà, trong khi không ít thắng cảnh khác đang có nguy cơ biến mất bởi sự can thiệp thô bạo của con người.

Những dòng thác chết

Mũi Né, một doi đất ăn ra biển ở TP.Phan Thiết (Bình Thuận), nổi tiếng từ năm 1995 khi nhiều du khách TP.HCM đổ xô ra ngắm nhật thực. Đến nay, Mũi Né trở thành điểm đến ưa chuộng của du khách cả trong và ngoài nước. Chưa có nơi nào ở VN, du lịch phát triển nhanh như Mũi Né. Một dải resort mọc lên dọc bãi cát, che luôn tầm nhìn ra biển. Doi đất hoang sơ của 20 năm trước giờ không thể nhận ra.

Ảnh trên: Nhũ đá ở Suối Hồng (Mũi Né) ngày nay đã nát vụn, đầy rác.

Ông Nguyễn Văn Mỹ, Giám đốc Công ty dã ngoại Lửa Việt, nhớ lại ngày đầu ra Mũi Né khách phải đi bằng xe 2 cầu từ Phan Thiết vào, chạy dọc bãi biển hoang sơ chứ không có đường nhựa như bây giờ. Còn nay, rừng dừa tuyệt đẹp nghiêng mình soi bóng bên bờ cát đã bị chặt bỏ để các dự án nghỉ dưỡng chen chúc mọc lên.

< Muốn nhìn biển tại khu Hàm Tiến (Mũi Né), hay vào resort!

Cùng làn sóng đầu tư ồ ạt, việc khai thác du lịch triệt để cũng góp phần làm nhiều điểm tham quan ở Mũi Né biến mất. Trong đó, đáng tiếc nhất là Suối Hồng, một phong cảnh thiên nhiên có từ nhiều đời trước do dòng suối chạy qua trảng cát màu hồng, tạo thành những mô cát nhấp nhô như núi. Du khách ví Suối Hồng đẹp như một vịnh Hạ Long thu nhỏ, nhưng rực rỡ sắc màu.

Nhưng rồi du khách đến đây cứ vô tư trèo qua Suối Hồng chụp ảnh, những “ngọn núi” theo đó từng ngày đổ sụp. Cộng với dòng suối cạn kiệt, không có nước chảy qua kể cả mùa mưa, nên Suối Hồng biến mất vĩnh viễn. Theo ông Nguyễn Văn Mỹ, Suối Hồng chết chủ yếu do quanh nó nhiều khu nhà nghỉ, resort mọc lên chặn dòng nước ngầm trong đồi cát, khiến suối không còn nguồn nước…

< Thác Gougah sắp ngập trong hồ thủy điện.

Sự biến mất của thác Gougah (xã Phú Hội, Đức Trọng, Lâm Đồng) - một thắng cảnh cấp quốc gia - cũng khiến nhiều người nuối tiếc khôn nguôi. Từ độ cao gần 20 m, thác ầm ào tung bọt trắng xóa vang động cả núi rừng. Thế nhưng, những hình ảnh đó chỉ có ở khoảng 5 năm trước... Cũng ở huyện Đức Trọng, một danh thắng cấp quốc gia khác là thác Liên Khương (ngã ba Liên Khương, Đức Trọng), hay còn gọi là “thác đàn trời” bởi gắn với truyền thuyết huyền bí, cũng đang rất thê thảm khi cảnh quan, môi trường bị phá hủy.

Chung cảnh ngộ, thác Pongour (xã Tân Hội, Đức Trọng), được mệnh danh là “Nam thiên đệ nhất thác”, nổi tiếng bởi vẻ đẹp mơ màng và hùng vĩ nhất Nam Tây nguyên, đang sống thoi thóp. Đơn vị chủ quản thác này phải đầu tư tiền tỉ xây đập tích nước để cứu thác trong mùa khô, nhưng cũng chỉ dám cho thác chảy ban ngày, còn ban đêm… “thác chết”*.

< Thác Liên Khương (Liên Khàng) ngày xưa, trước khi có thủy điện.

Theo một lãnh đạo Sở VH-TT-DL Lâm Đồng, hai thắng cảnh thác Gougah và thác Liên Khương đã được địa phương đề nghị Bộ VH-TT-DL xem xét rút bằng công nhận thắng cảnh quốc gia, nhưng hiện Bộ chưa xem xét. Nguyên nhân khiến hàng loạt thác đẹp ở Lâm Đồng biến mất, ngoài tình trạng phá rừng bừa bãi, thủy điện ngăn đập tích nước làm cho mùa khô nước kiệt thì việc đầu tư không hợp lý cũng khiến cho những dòng thác chết đi.

Thác được cải tạo liên tục và xây dựng nhiều công trình phục vụ du lịch xung quanh. Dĩ nhiên, để xây dựng công trình, cây cối sẽ bị chặt phá khiến thác mất đi cảnh quan hoang sơ ban đầu và dòng chảy bị biến đổi. Ví dụ, thác Dambri ở Bảo Lộc, Lâm Đồng, người ta xây dựng thang máy khổng lồ bên cạnh để khách lên xuống, ngoài ra còn có nhà hàng ở dưới thác nước…

< ... và thác Liên Khương ngày nay!

Đốn cây để hái quả!

Lịch sử du lịch VN chứng kiến nhiều sự kiện thắng cảnh sụp đổ hoặc mất tích gây chấn động. Vào tháng 8.2006, hòn Phụ Tử, biểu tượng của vùng đất Hà Tiên (Kiên Giang), đổ sập. UBND tỉnh Kiên Giang lúc bấy giờ có đề xuất việc khôi phục lại hình ảnh đầy ắp tính nhân văn đã gắn liền với đời sống này, nhưng mọi chuyện dần rơi vào quên lãng. Ở miền Tây, chợ nổi Ngã Bảy không còn. Vậy nên mới có chuyện nhiều du khách nghe tiếng chợ nổi Ngã Bảy, đòi công ty du lịch đưa đến nhưng các công ty đều phải từ chối. Chợ nổi Cái Răng cũng đang nằm trong vòng xoáy thương mại và mất dần nét đẹp văn hóa sông nước thuở nào. Trước đó, tượng đá nàng Tô Thị ở tỉnh Lạng Sơn cũng đột nhiên biến mất, sau đó được xây dựng lại nhưng cũng chỉ đủ để khiến du khách tiếc nuối. Du khách ngày nay ngang qua Lạng Sơn chỉ có thể hình dung về tượng đá qua trí tưởng tượng của hướng dẫn viên.

< Dòng suối Mường Hoa oằn mình “cõng” 2 nhà máy thủy điện (Sử Pán 2 và Nậm Toóng nằm hai bên bờ thuộc địa phận bản Dền và bản La Ve).

Ông Phan Đình Huê, Giám đốc Công ty du lịch Vòng Tròn Việt, vừa có chuyến khảo sát cùng đoàn khách nước ngoài ở các tỉnh phía bắc về, cảnh báo nếu không có những động thái tích cực, thiên đường du lịch Sapa sẽ nhanh chóng đi vào vết xe đổ của Đà Lạt. Cảnh quan thiên nhiên ở đây đang nhanh chóng mất vẻ nguyên sơ. Một  số đập thủy điện đang xây dựng gần Sapa biến những cung đường đẹp như tranh trở nên bụi bặm và bị cày nát bởi xe tải chở đất đá. Những dòng suối không bao lâu nữa chắc chắn sẽ biến mất. “Người ta đang khai thác Sapa giống như hái trái chín trên cành nhưng phải chặt cả cây”, ông Huê than thở.

< Đem cả hòa nhạc vào tổ chức trong hang Đầu Gỗ (vịnh Hạ Long).

Ở vịnh Hạ Long, động Thiên Cung và hang Đầu Gỗ là hai điểm đến nổi tiếng đang được trang trí đèn màu ở bên trong. Ông Suzuki, 62 tuổi, quốc tịch Nhật Bản, cùng vợ sau khi trầm trồ trước vẻ đẹp mà các vách đá, thạch nhũ tạo thành trong động Thiên Cung và hang Đầu Gỗ, đã thoáng vẻ trầm ngâm: “Việc trang trí đèn màu nên được bố trí và sắp xếp lại hợp lý hơn để có thể tôn thêm điểm nhấn đặc sắc của hang động.
Có những hình khối mà một cách ngẫu nhiên quần thể nhũ đá trong hang tạo ra, nhưng đèn lại không tập trung vào vị trí đó. Du khách sẽ chỉ được nhìn và hình dung ra hình khối khi hướng dẫn viên giới thiệu. Như vậy sẽ tạo cảm giác thụ động cho du khách trong việc khám phá. Ở Nhật Bản có rất nhiều hang động đẹp và hầu hết là chúng tôi cũng không trang trí đèn. Vì chúng tôi muốn tôn trọng tuyệt đối vẻ đẹp thiên tạo”.

Cũng theo ông Suzuki, việc trang trí đèn chiếu sáng, xây đường vào hang ít nhiều sẽ tác động đến cảnh quan thiên tạo của hang động. “Chưa cần nói đến việc có đẹp hay không, mà hãy nói đến vấn đề bảo tồn hang động. Nếu có nhiều ánh đèn và hoạt động xây dựng vào hang động, dù nhỏ thôi, cũng sẽ ít nhiều ảnh hưởng đến sự phát triển của môi trường bên trong hang”.

Báo Thanh Niên, trong một bài viết hồi năm 2012 nêu khuyến cáo của các chuyên gia về việc cho Phong Nha - Kẻ Bàng một “kỳ nghỉ phép”. Bởi việc khai thác du lịch đang khiến di sản thế giới Phong Nha - Kẻ Bàng xuống cấp thấy rõ. Quá trình "nghỉ phép" sẽ giúp hang động tái tạo thạch nhũ hình thành cả ngàn năm. Thực tế cho thấy, việc sử dụng hệ thống đèn chiếu sáng đã và đang làm cho nhiều khối nhũ không còn tươi mới, xuất hiện hiện tượng khô trên các khối thạch nhũ trong động. Vì thế, theo các nhà khoa học, không nên sử dụng đèn chiếu sáng vì sẽ làm kích thích sự phát triển của rêu...

Nhiều điểm đến đẹp ở Việt Nam đã bị hủy hoại bởi tình trạng bê tông hóa khiến những người làm du lịch lâu năm cũng không thể nào nhận ra vẻ đẹp hoang sơ của nhiều điểm tham quan nổi tiếng.

< Phú Quốc đang bị băm nát bởi các công trình bê tông.

Băm nát Phú Quốc

Bãi biển Dinh Cậu nổi tiếng với bãi cát vàng ánh, đẹp tinh khiết, chạy dài theo bãi biển trong lành, mát mẻ. Nhưng đó là chuyện của 10 năm trước. Vài năm trở lại đây, tuyến đường Trần Hưng Đạo mọc lên dày đặc những dãy khách sạn và một số công trình cao trên 10 tầng. Du khách đứng ngay trên đất đảo nhưng chẳng thể thấy được biển ở nơi nào.

Ngoài ra, không chỉ những khu du lịch, khách sạn lớn mà một số nhà hàng, quán ăn cũng lấn biển. Nhiều quán ăn nhỏ hơn và công trình dân dụng của các hộ dân cũng thi nhau lấn ra. Tình trạng tự phát trong xây dựng này đã sản sinh những bãi bê tông kệch cỡm, quái đản... “giết chết” biển Phú Quốc. Trong đó, cảnh quan của bãi biển dài gần 5 km từ Trạm khí tượng thủy văn ở thị trấn Dương Đông đến Cửa Lấp (xã Dương Tơ) cũng bị phá nát. Trước mặt biển, khu resort, khách sạn nào cũng có những bờ kè đá cao gần 2 m, dài từ vài chục đến vài trăm, thậm chí hàng nghìn mét, uốn lượn, trồi sụt chẳng giống ai.

Từ khách sạn Sài Gòn - Phú Quốc đổ xuống khu du lịch Thái Bình Dương, Eden đều dựng lên công trình bê tông án ngữ hết cảnh quan bờ biển, ngăn chặn những con suối chảy quanh các khu du lịch này. Quy hoạch xây dựng ở đây chẳng theo một hình mẫu nào, mạnh ai nấy làm. Có khu nhà nghỉ nằm xen kẽ với những… khu mộ, nhiều nhà nghỉ kéo dài tới sát biển. Kiến trúc bị sao chép một cách tùy tiện, không phù hợp với cảnh quan, gây rối mắt, kệch cỡm...

Phú Quốc hiện có 13 bãi biển lớn, nhưng theo quy hoạch 1/2.000 và 1/500 thì có rất ít đường công cộng để người dân địa phương và du khách xuống biển. Chạy dọc theo khu vực Bãi Trường, các dự án đang xây dựng hiện nay cũng quy hoạch đường công cộng đi xuống biển. Thậm chí, nhiều dự án treo bảng “cấm vào”, triệt mất đường ra biển của người dân.

“Khi còn kiêm chức Chủ tịch UBND huyện và Trưởng ban Quản lý đầu tư - phát triển đảo Phú Quốc, tôi đã đề nghị Hội đồng kiến trúc tỉnh nên quy hoạch không gian bãi biển cho thật thoáng, theo lối răng lược để đảm bảo luồng gió thông thoáng từ biển vào. Theo quy định của UBND tỉnh, từ mép nước biển trở lên 50 m là bãi công cộng để người dân địa phương và du khách có thể xuống tham quan, khám phá biển, thế nhưng lại không quy hoạch những đường xương cá đi xuống. Nếu cứ theo quy hoạch như hiện nay thì sau năm 2030 dự kiến sẽ đón khoảng 12 triệu lượt khách, Phú Quốc sẽ chẳng có bãi biển cho khách vui chơi”. Ông Văn Hà Phong, Bí thư Huyện ủy Phú Quốc cho biết.

Bê tông hóa khốc liệt

Nhiều bãi biển khác ở trong nước cũng chịu chung số phận với Phú Quốc, chẳng hạn như Mũi Né. Theo ông Trần Anh Tuấn, Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Bình Thuận, trước đây quy định của UBND tỉnh Bình Thuận áp dụng cho các resort được xây dựng không quá 30% diện tích đất. Nay thì quy định này được siết lại còn 25%. Tức là diện tích xây dựng trong resort sẽ ít đi, tăng diện tích trồng cây xanh và không gian trống. Riêng con đường Nguyễn Đình Chiểu (TP.Phan Thiết, nơi có nhiều resort nhất) thì chỉ giới xây dựng tính từ tim đường là 15 m. Ở phía bờ biển, tính từ ranh giới được cấp đất phải lùi vào trong 50 m mới được xây dựng. Về chiều cao, chỉ được xây một trệt, một lầu, cao không quá 10,5 m.

Thế nhưng, trong thực tế, các quy định này không được các chủ đầu tư tuân thủ. Nhiều resort xây dựng hồ tắm hoặc các công trình bê tông kiên cố sát ven biển, có nơi chỉ cách mép nước biển 5 m. Về độ cao, rất nhiều chủ resort cũng không chấp hành. Một số resort xây dựng cao hơn 20 m, cao hơn cả ngọn dừa ngoài 40 tuổi. Một đặc điểm khác ở Mũi Né là nhiều resort “tí hon”, có những resort rộng chưa đầy 2.000 m2. Do thiếu đất, nhưng lại muốn có nhiều phòng, nên các chủ đầu tư đã triệt hạ bớt cây dừa, vốn có từ mấy chục năm trước của người dân bản địa, để xây thêm phòng. Thậm chí, có những resort hiện nay diện tích bê tông chiếm đến 70%.

Phó chủ tịch Hiệp hội Du lịch Bình Thuận Trần Văn Bình nhận định tình hình bê tông hóa Mũi Né đúng là đang diễn ra khốc liệt. Nhưng tốc độ ấy không thể đổ thừa cho các resort. Các resort càng có thương hiệu thì càng tuân thủ chặt chẽ các quy định về xây dựng cũng như môi trường. Góp phần bê tông hóa và kinh doanh theo kiểu bát nháo hiện nay là các nhà trọ nhỏ nằm xen kẽ với các resort.

Tình trạng tương tự cũng đang xảy ra ở TP.Đà Lạt, nơi được thiên nhiên ưu ái ban tặng cho một rừng thông mênh mông cùng với hồ nước trong xanh, khu du lịch (KDL) Thung lũng Tình yêu. Thế nhưng, những năm trở lại đây, nét tự nhiên của thắng cảnh quốc gia này đã không còn nguyên vẹn bởi cách làm du lịch không bền vững. Đồi thông phía trước đã mọc lên nhiều công trình nhân tạo khiến khu vực này trông thô cứng do những mảng xi măng và đá.

Ông Phan Khắc Cử, Phó giám đốc Công ty CP du lịch Thung lũng Tình yêu, lý giải: “Do hằng năm, KDL đón lượng khách rất đông, hơn nữa đặc thù Đà Lạt trời mưa nhiều, khách giẫm đạp nát hết cỏ và tạo ra những vũng sình lầy nên chúng tôi đầu tư những con đường cho khách đi. Bên cạnh đó là đầu tư bãi giữ xe và công trình để tạo ra những sản phẩm du lịch phục vụ du khách. Sắp đến, chúng tôi sẽ tháo dỡ một số công trình”.

Bên cạnh Thung lũng Tình yêu, KDL Đồi Mộng Mơ cũng bị bê tông hóa. Ngoài ra, tại thác Cam Ly, Sân khấu nhạc nước Cam Ly (Đà Lạt) có khán đài hơn 2.000 chỗ ngồi, cùng nhà hàng 300 thực khách với tổng vốn đầu tư hàng chục tỉ đồng đã được Công ty công nghệ giải trí Tết đưa vào sử dụng từ đầu tháng 2.2010. Sân khấu này đã khiến phần lớn thắng cảnh thác Cam Ly bị bê tông hóa, xấu trầm trọng. Hoạt động chưa được bao lâu thì sân khấu này “chết yểu” để lại đống bê tông, sắt thép. Bây giờ thì KDL Cam Ly phải “è cổ” ra để xử lý, trồng cây, trồng hoa để che phủ.

* Bài viết vẫn chưa đề cập tới rất nhiều những dòng thác chết khác dẫu rằng khi xưa, đây là những thác rất đẹp. Ví dụ như thác thác Sao Va, thác Da M'rông... và những thác đang giẫy chết như thác Liêng Nung, thác Bảo Đại, thác Dray Sap...v.v.
Bạn có thể tìm trong Du lịch, GO! với từ khóa 'thác chết'.

Du lịch, GO! - Theo N.T.Tâm - G.Sơn - G.Bình - Q.Hà (báo Thanh Niên)

Read More

Thăm Len Đao kiên cường

Đảo chìm Len Đao gắn với Chiến dịch bảo vệ Chủ quyền năm 1988 của Hải quân nhân dân Việt Nam và nhất là sự kiện đẫm máu ngày 14/3/1988 tại vùng biển Cô Lin - Gạc Ma - Len Đao.

< Đảo chìm Len Đao.

Bao nhiêu năm đã trôi qua, cho đến ngày hôm nay, vùng biển này vẫn còn nguyên sự căng thẳng, trạng thái báo động sẵn sàng chiến đấu bảo vệ biển - đảo của bộ đội ta trước những hành động hung hăng, khiêu khích của đối phương ở điểm Gạc Ma ngay bên cạnh.

Trở lại Len Đao lần này, bọn "cảnh khuyển" xúm xít quanh mình bởi có lẽ nhận ra người thân quen. Chào nhé các chú mày, anh sẽ viết về nơi mà các chú mày và những người chủ kiên cường, gan góc, dũng cảm, thông minh - để những người ở đất liền biết là phía trước biển, nơi họ đang sống trong đầy ắp nhung lụa và ánh sáng... vẫn có những con người đêm ngày căng óc trước mọi động thái của địch và ngón tay luôn áp trên cò súng...

Ở nhiều đảo chìm ngoài Trường Sa, khách được lên thăm các vọng gác trên nóc đảo, tinh ý sẽ thấy vài sợi dây ni lông chằng chịt trên chòi, treo đầy những vỏ hộp, ống bơ và chiến sĩ trực canh khi nào cũng nắm tay lên sợi dây đó, nhất là khi trực canh ban đêm.

Lý do rất đơn giản nhưng cũng rất khốc liệt: Nếu trong trường hợp địch đánh chiếm đảo, tiêu diệt chiến sĩ trực canh bằng súng bắn tỉa, giảm thanh thì khi ngã xuống, ngón tay người lính vẫn kịp kéo dây, gây tiếng động báo cho đồng đội. Trên vọng gác của đảo đá Len Đao, bao năm nay cũng có những sợi dây ni lông treo đầy vỏ hộp, ống bơ như thế.

1/ Đảo Len Đao cùng với 2 đảo đá Cô Lin và Gạc Ma (Gạc Ma hiện do Trung Quốc chiếm giữ trái phép) nổi như 3 cạnh của hình tam giác, có vị trí đặc biệt quan trọng trong việc đảm bảo đường tiếp tế của Hải quân Việt Nam cho các điểm đóng quân trên quần đảo Trường Sa.

Len Đao nằm ở vị trí 90 45’ 40” độ vĩ bắc; 1140 21’ 50” độ kinh đông, cách đảo Cô Lin 6,4 hải lý về phía Đông, cách đảo nổi Sinh Tồn 6,5 hải lý về phía Đông Nam. Đảo được hình thành nhờ bãi san hô nổi có dạng hình tròn, đường kính khoảng 1,7 hải lý. Bề mặt tương đối bằng phẳng, khi thuỷ triều xuống thấp bãi san hô nổi lên khoảng 0,5 m, khi thuỷ triều lên cao bãi ngập khoảng 1,8m chất nền chủ yếu là cát và đá san hô.

Bãi cát san hô quanh đảo lấy tâm là nhà lâu bền, cứ xoay một vòng là hết một năm. Vào tháng 3, tháng 4 gió mùa Đông Bắc, bãi cát dịch chuyển về phía Tây Nam của đảo.

2/ Nói đến Len Đao, không thể không nhắc đến Chiến dịch Bảo vệ chủ quyền năm 1988 (CQ-88) của Quân chủng Hải quân.

< Tàu HQ-931 chở Thương binh - Liệt sĩ trong trận 14/3/1988 về Quân cảng Cam Ranh.

Những người lính biển vẫn nhớ: Ngày 12/3/1988, tàu HQ-605 thuộc Lữ đoàn 125 do Thuyền trưởng Lê Lệnh Sơn chỉ huy, được lệnh từ đảo Đá Đông đến đóng giữ đảo Len Đao, trước 6 giờ ngày 14/3/1988. Sau 29 tiếng hành quân, tàu HQ-605 đến Len Đao lúc 5 giờ sáng ngày 14/3/1988 và cắm cờ Việt Nam trên đảo.

Ngay sau thời điểm này, ở phía Gạc Ma - Cô Lin, các tàu chiến đấu Trung Quốc đã bất ngờ nổ súng vào phân đội Công binh Hải quân đang xây dựng trên đảo Gạc Ma, bắn cháy - chìm 2 tàu vận tải của ta, làm 64 cán bộ chiến sĩ Hải quân hy sinh, bắt sống 9 người và chiếm đảo Gạc Ma. Ở hướng đảo Len Đao, 8 giờ 20 phút ngày 14/3/1988, Hải quân Trung Quốc bắn mãnh liệt vào tàu HQ-605 của Hải quân Việt Nam khiến tàu bị bốc cháy và chìm lúc 6 giờ ngày 15/3/1988.

< Công binh Hải quân tập kết đá xây nhà trên đảo Len Đao, tháng 5/1989.

Trước tình hình ngày càng phức tạp, yêu cầu giữ đảo ngày càng khẩn trương và bí mật, Đại tá Lê Văn Thư Chỉ huy trưởng Vùng 4 trực tiếp chỉ huy lực lượng xây dựng nhà cho đảo. Ngày 9/7/1988, nhà đã làm xong và bàn giao cho cán bộ, chiến sỹ Len Đao bảo vệ đảo...

3/ Trước hôm tàu rời Quân cảng Cam Ranh, mình lếch thếch ra chợ Mỹ Ca mua cả chục kg ớt, chanh tươi, bưởi chua, đóng gói mang xuống tàu, khiến các chú đi lần đầu nhìn mình như thể nhìn mấy anh em cửu vạn ngoài chợ Long Biên.

Lại thêm cả chục thùng rượu Vodka Men in dấu đỏ chót "Quà biếu tặng - Không được bán" của lão Kinh Kha từ Hưng Yên gửi tặng Đoàn Công tác và nếu có thể thì... nhấm nháy cho đảo chút tý ty (vì ngoài đó, lệnh cấm bia rượu ban hành từ lâu, được tuyệt đối chấp hành, chỉ được sử dụng chút chút dịp Lễ Tết gọi là, cho bộ đội đỡ nhớ nhà), được đóng gói kín mít trong túi bảo quản đen sì.

Bộ đội đảo chìm đóng quân ở cái nhà gọi là lâu bền cho oách, chứ thực ra là dạng lô cốt bê tông, nhô lên ở giữa biển xa kia. Ở đảo nổi đã cực, ở cái lô cốt xây trên bãi san hô ngập nước này, sự cùng cực còn tăng lên gấp vạn lần. Thứ duy nhất không phải chở từ đất liền ra là nắng, gió và không khí. Thứ để nuôi sống con người là đồ hộp, sau nữa là mấy chú cá lờ vờ mắc cạn ngay rìa đảo được nhặt vội vàng khi nước rút chiều hôm.

Cậu chiến sĩ người Ninh Thuận, ở Len Đao đã gần 1 năm nay khi thấy mình lọ mọ mở thùng nước dự trữ, biết ngay loại thổ công thổ địa nên cười tươi, hở răng trắng lóa: "Mấy hôm trước có mưa, tụi em bịt cả giao thông hào, lô cốt làm chỗ... trữ nước nên các anh cứ yên tâm rửa tay!". Nói thế chứ, ở ngoài này nước được ví như máu, họa có lơ đãng - vô tình mới rửa mặt - kỳ chân bằng nước ngọt của lính chỉ sau có chặng đường ngồi xuồng chuyển tải từ tàu vào đảo.

Chui vào bếp với lính, họng cứ khô lại khi thấy đống vỏ đồ hộp cà, măng, rau, dưa, thịt, cá, hoa quả... được giấu kỹ phía sau chạn bát. Thấy mình sờ những vỏ hộp nào được rửa sạch, mài nắp nhẵn nhụi, cậu chiến sĩ ngượng nghịu: "Để hôm nào mưa, mang ra hứng nước. Nếu không thì cũng để trồng rau hoặc làm dây báo động!" và thú thật: "Cất đi kẻo các anh chị nhìn thấy, lại thương lính gian khổ!".

Rõ khổ! Khổ đến cùng cực mà cũng phải giấu, không cho khách biết. Mình thì lạ gì: Lính đảo chỉ được tắm 2 ngày 1 lần và phải tắm bằng nước mặn, xong mới đứng vào chậu, tráng người bằng 1 ca nước ngọt để lấy nước tráng tưới rau.

Đặc biệt ngoài đảo chìm, lính ta không có khái niệm... xà phòng tắm, bởi nước có xà phòng tưới vào, rau chết sạch. Ở Len Đao, đến đâu cũng thấy rau trồng tận dụng: Treo trên cửa; kề bên ụ pháo; vắt vẻo trên mặt nước; rậm rạp trên sân thượng. Rau hình như sống bằng mồ hôi, nước mắt của lính nên thân gầy mà lá cứ xanh rời rợi, trong cẩn thận bịt bùng cót ép, gỗ thùng đạn, tránh gió biển chực luồn lách thổi bung.

< Vườn rau xanh mướt trên đảo Len Đao.

Nhiều rau thế, nhưng cũng chả dám ăn nhiều. Mỗi ngày, nhà bếp chỉ dám vặt vài cọng, cẩn thận cho vào nước sôi nấu thành canh chia nhau từng mẩu lá chín, ăn cho mát ruột, chống táo bón. Thức ăn còn lại, ngày qua ngày, quay đi quay lại là đồ hộp, đồ đông lạnh và... đồ khô.

Anh em bảo: "Chúng sống với mình, gian khổ cùng mình như thể đồng đội mình, người thân của mình, ăn thịt sao được!" và kể: Chó còn làm nhiệm vụ canh gác đảo ngày đêm. Nhất là chống biệt kích, người nhái ban đêm định tập kích đảo ...

Rời đảo, mình lấn bấn ở lại chờ chuyến cuối cùng. Mấy anh em đứng nói chuyện với nhau, bạn đồng hương sống trên đảo đã gần 1 năm mới thú thật: "Ông cho tôi xin điếu thuốc!". "Ơ! Sao lúc nãy mời không hút?". Đồng hương mình ngượng nghịu: "Có các Thủ trưởng và khách nên không dám. Giờ nói chuyện lâu, biết chất đồng hương nên mới xin điếu cho anh em cùng hút. Đảo hết thuốc lá từ 2 tháng nay rồi, thèm lắm!"

"Sư bố đồng hương. Đã là dân thành phố Hoa cải đỏ với nhau, lại còn khách khí?" - Nói bậy thế, nhưng nước mắt cứ rưng rưng: Bộ đội Trường Sa mình là thế đấy. Gian khổ, thiếu thốn chỉ căng mình chịu đựng, giấu hết đi dù đó là những chuyện rất bình thường để người thân - đất liền yên tâm.

< Sĩ quan giữ đảo Len Đao này có tên cực độc: Tưởng Nguyên Soái.

Quay sang cậu em Vinh Hải, PV Báo Lao động cũng đang thẫn thờ nghe chuyện. Vinh Hải nhanh nhảu: "Em còn 1 cây thuốc lá, xin được tặng các anh trên đảo!!". Ừ! Cảm ơn Hải rất nhiều, ít nhất là tuy không biết hút thuốc nhưng cũng chuẩn bị được mấy cây thuốc Thăng Long đặc sệt chất Hà Nội, tặng cho anh em.

Xuồng chuyển tải về đến tàu, mình tót lên phòng lục lọi, còn đúng 1 thùng bưởi, hoa quả, chanh... dành cho cả chuyến đi. Gói lại hết và chuyển xuống cho đảo, cho đồng hương. Thế là anh em mình có thuốc lá, có hoa quả tươi và chanh ớt tươi, thêm mấy chai rượu của lão Kinh Kha biếu tặng gửi lại cho đảo, để ấm lòng cả người đi kẻ ở. Tưởng đã yên tâm, nhưng xuồng cập đảo rồi, mới đập đầu tiếc vì quên không sẻ nửa lọ muối vừng, cho đồng đội đang nhớ vị bùi vừng lạc đất liền. Trời ạ!. Cái đầu của mình sao ngu thế!.

< Căn cứ quân sự TQ xây dựng trên đảo Gạc Ma, Trường Sa (bên trái) sau khi chiếm của Việt Nam (14-3-1988) và tàu hộ vệ tên lửa ứng trực Trung Quốc bảo vệ lính trên đảo.

4/ Chào tạm biệt Len Đao, tay cứ bỏng lên bởi những bàn tay lính biển bóp chặt, níu mãi không rời, chợt nhớ đến 1 câu đáng nhớ nhất trong bài viết giới thiệu dài ngoằng của Cục Chính trị Hải quân: "Trong hơn 20 năm qua, với lớp lớp cán bộ chiến sỹ của đảo luôn đoàn kết, trên dưới một lòng, đồng cam cộng khổ, yêu thương đùm bọc lẫn nhau, mưu trí, dũng cảm, bình tĩnh, sáng suốt quan sát, xử lý tình hình, đập tan mọi âm mưu thâm độc của kẻ thù".

< Đảo chìm Cô Lin (bên phải) vẫn do Hải quân Việt Nam đóng giữ, tiếp sau đó là tàu chiến TQ và căn cứ quân sự được xây dựng nhanh chóng, kiên cố trên đảo Gạc Ma.

Thương đồng đội bao nhiêu năm chong mắt giữ đảo trước mưu đồ xâm chiếm. Càng thương hơn khi những sự thiếu thốn từ thứ nhỏ nhất cứ đeo đẳng những người lính biển mãi dù với họ vẫn còn rất nhiều, rất nhiều tháng năm nữa vẫn cần ghìm súng chong mắt giữ Len Đao...
Vậy nhưng, một tấc đất cũng của cha ông để lại không bao giờ có thể đánh mất.

Du lịch, GO! - Theo web Biendong.net, internet

Read More