Tìm về Cỗ Lũy Cô Thôn

Từ Thiên ấn, Long Đầu xuôi về hướng đông chừng 15 km, ta sẽ bắt gặp những cảnh đẹp từ Sa Kỳ đến Cổ Lũy, thuộc vùng Mỹ khê. Bờ biển Mỹ Khê dài trên 10km, có 3 cảnh đẹp là : Cổ Lũy cô thôn Thạch Cơ điếu tẩu, An Hải sa bàn.

Bờ biển Sa kỳ - Cổ Lũy có hình cong lưỡi liềm, nước biển ngát xanh, bãi cát vàng, sạch sẽ, có rừng phi lao rì rào quanh năm, không khí trong lành, là nơi nghỉ mát và tắm biển rất tốt. Người dân Quảng Ngãi vùng xa thường đến đây nghỉ mát trong những ngày hè.

Thôn Cổ Lũy nằm cách trung tâm thành phố Quảng Ngãi khoảng 10km về hướng đông, thuộc Nghĩa Phú, Tư Nghĩa, Quảng Ngãi. Đây là một mảnh đất rợp mát bóng dừa, vây bọc bởi sông nước và biển cả.

Mặt sau thôn là sông Kinh với rừng dừa nước xanh tốt. Vào những chiều sương khói mờ ảo, hoàng hôn vây phủ, từ trong đất liền nhìn ra: Cổ Lũy như bị tách biệt, gợi cảm giác cô liêu, nên được gọi là "cô thôn".

Giặc giã đời mô đã dẹp rồi
Lũy xưa còn đắp xóm mồ côi.
Đá xây quanh quất theo bờ biển,
Người ở cheo leo dưới cửa lồi.
Trông thấy thuyền tình ba bốn phía,
Vẳng nghe trống giục một đôi hồi.
 Hỏi thăm tạo hóa bao giờ đó
Thạch trận về đây mới đắp bồi.

Ngồi đọc lại "Vịnh Cổ Lũy cô thôn” của Nguyễn Cư Trinh mà nhớ cái vùng đất đã từng ghi dấu một thời, từng là 1 trong 12 anh thắng của đất Quảng Ngãi. Đến Cổ Lũy hôm nay, ta không còn cảm nhận được những hình ảnh dân dã và quen thuộc của một làng quê việt như trong bài vịnh của Nguyễn Cư Trinh nữa, nhưng vẫn đọng lại trong lòng người thưởng ngoạn chút gì đó thiêng liêng của vùng đất đã đi vào lòng người.

Cổ Lũy Cô Thôn nổi tiếng gắn liền với địa danh núi và sông Phú Thọ. Hai địa danh này là thắng cảnh đã nổi tiếng từ xa xưa với quần thể đá Granit nhiều hình dáng, ngọn núi thấp cùng bóng dừa bao quanh đổ bóng xuống dòng sông phẳng lặng như một bức tranh sơn thủy hữu tình. Và điều làm hấp dẫn người thưởng ngoạn chính là quang cảnh bao la, mênh mông của đồng lúa, dòng sông uốn lượn cùng dải biển dài xa tít khi đứng nhìn từ những tảng đá khổng lồ trên đỉnh núi.

Không những thế, đây còn là nơi tọa lạc của rất nhiều thành cổ của người chăm cùng với nhiều truyền thuyết có giá trị lịch sử cao được ghi lại. Tuy nhiên, đến với Cổ Lũy hôm nay ta không còn tìm lại cảnh tường thành đồ sộ của nơi được mệnh danh là án ngữ cửa biển của người chăm, quang cảnh chỉ còn sót lại một vài di tích nhỏ đổ nát, tuy nhiên chừng đó thôi cũng đủ giúp ta cảm nhận về một vùng đất có bề dày lịch sử.

Điều điều khiến vùng đất này để lại nhiều ấn tượng cho cho du khách có lẽ chính là cảnh đẹp bình dị và đậm chất làng quê Việt. Giờ đây, Cô Thôn đã thay đổi nhiều, người xe tấp nập, điện đường trường trạm đã được nâng cấp, tất cả đã đổi thay. Nhưng trong mắt tôi nó vẫn chứa đựng một vẻ đẹp kỳ diệu như cái tên nó mang theo suốt bề dày lịch sử.

Từ Cổ Lũy đi theo hướng đông bắc tới cửa Sa Kỳ có mõm núi cao thuộc xã Tịnh Kỳ. Thôn An Kỳ, An Vĩnh của xã Tịnh Kỳ, huyện Sơn Tịnh hợp với thôn An Hải thuộc xã Bình Châu, huyện Bình Sơn thành vùng Ba Làng An. Tại mõm An Vĩnh với nhiều phiến đà hình thoi xếp thẳng hàng như có bàn tay vô hình nào sắp đặt, dựng thành vách đá cao. Tại đây có một hang đá lộ thiên, sóng biển dội vào, nước trong hang sủi bọt như đang sôi, nên được gọi là Hầm Rượu. Lại có những vết lõm xuống mặt đá, hình dạng như dấu bàn chân, nên gọi là "bàn chân ông khổng lồ".

Đứng chơi vơi ngoài mép nước là một tảng đá nhô cao, được gọi là "Thạch cơ điếu tẩu " (ông câu trên gành đá). Đất Tịnh Kỳ nằm sát cửa Sa Kỳ, đối diện đảo Lý Sơn, có đường biển nối liền với đảo. Tịnh Kỳ vừa nổi tiếng với nghề mắm (muối Xuân An, mắm Tịnh Kỳ- ca dao) vừa là một làng ven biển thơ mộng. Là một cửa biển được xây dựng thành cảng, một vùng nước rộng soi bóng những đồi thông, mõm núi, làng chài...

Sa Kỳ là một bức tranh hoành tráng và mỹ lệ. ở bờ bắc cửa biển có một bãi cát xoay tròn bốn phía và lõm xuống ở giữa, được gọi là "An Hải Sa bàn" (mâm cát An Hải). Vào thế kỷ thứ XIX, Trương Đăng Quế- một đại thần triều Nguyễn, lúc già về sống ở quê, có một câu nói đầy lòng tự hào: "Nhất Huế, nhì đây Cổ Lũy cô thôn".

Người Pháp đã so sánh Mỹ Khê với những bờ biển chan hòa ánh sáng và đẹp đẽ của họ ở miền nam nước Pháp. Các phi công và ký giả Mỹ cũng thừa nhận vùng bờ biển Sa Kỳ-Cổ Lũy là "một trong những bờ biển đẹp nhất Nam Việt Nam". Vùng biển này còn có khu chứng tích Sơn Mỹ nổi tiếng . Cảnh đẹp Sa Kỳ-Cổ Lũy là một điểm tham quan du lịch lý tưởng nếu được giữ gìn và tôn tạo tốt.

Cỗ Lũy Cô Thôn

Một dãy trường thành trấn ải biên,
Còn viền dương lạnh gác bên triền.
Cô thôn trúc lạnh - sương nhoà khói,
Cổ Luỹ thành trơ - gió thoảng nền.
Buồm cá nâu vênh - bờ bến đậu,
Đàn cò trắng nổi - cụm tùng lên.
"Cô thôn Cổ Luỹ" hư mà thực,
Dù chỉ nghe qua cũng chạnh niềm.
(Phạm Thiên Thư)

Du lịch, GO! - Tổng hợp từ Yume, web Quảng Ngãi, internet

Read More

Trên cung đường K’Long K’Lanh...

K’Long K’Lanh là tên một cây cầu, tên một trạm kiểm lâm, tên một thôn ở xã Đạ Chais (Lạc Dương - Lâm Đồng). Đạ Chais có nhiều cách phát âm nên mọi người bảo gọi là K’Long K’Lanh dễ hơn. Nếu bạn lên xe đò vào lúc sáng sớm mà xin bác tài cho xuống K’Long K’Lanh, thì điểm đến sẽ là nơi mơ màng sương khói.

Từng đám trẻ líu ríu kéo nhau đến trường. Cảnh mộc mạc, nhưng thanh bình ở vùng đất mà khí hậu, thổ nhưỡng rất gần với Đà Lạt: Sương mù giăng kín những con đường uốn lượn qua đồi núi, những cánh rừng thông ngút ngàn, khí hậu trong lành, dịu mát...

Mặt trời chiếu những tia nắng đầu tiên của ngày mới chưa đủ nóng để xua tan màn sương dày đặc khiến du khách nước ngoài cũng phải ngỡ ngàng dừng bước.

Ngay bên cạnh Trạm kiểm lâm K’Long K’Lanh là trại cá hồi của Công ty Yang Ly nằm dưới chân rừng đặc dụng của Vườn quốc gia Bidoup - Núi Bà.

Trại cá này lấy nước từ con suối chảy qua thác Liêng Tưr* - cách trạm kiểm lâm chừng một cây số. Đây là con thác với những vỉa đá rộng, phẳng ngay sát mặt đường tỉnh lộ 723, chỉ vào giữa mùa mưa mới đủ nước tạo nên những ghềnh thác, nhưng lại khó mà tắm táp hoặc chơi đùa như thế.

Chiều chiều, những bước chân rắn rỏi từng tốp, từng tốp như những nốt nhạc trên “khuôn nhạc” tỉnh lộ ĐT 723 từ rẫy, từ rừng hối hả về nhà...

Cung đường K’Long K’Lanh chỉ cách thành phố Đà Lạt có một giờ ngồi xe, đây cũng là cung đường mà chúng ta có thể nghĩ nó bình thường như bao cung đường mình đã đi qua, nhưng, nếu có dịp dừng chân và khám phá sẽ thấy “nó” LONG LANH đến không ngờ!

Du lịch, GO! - Theo Lê Hoa (Lâm Đồng online)

* Thác Liêng Tưr này vào mùa mưa cũng rất hùng vĩ và đẹp - bạn xem thêm tại đây.

Read More

Bê thui Quảng Nam - đặc sản quốc gia

Cùng với món mì Quảng đã quá nổi tiếng và được du khách thập phương yêu thích mỗi khi đến với đất Quảng, bê thui Cầu Mống cũng là món ăn không thể không kể đến trên chặng đường ẩm thực.

Sở VHTT&DL Quảng Nam cho biết, món bê thui Cầu Mống vừa được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận đạt kỷ lục quốc gia về món ngon Việt Nam. Và tại Festival Di sản Quảng Nam vào tháng 6.2013 tới đây, Sở VHTT&DL sẽ tổ chức công bố kỷ lục Việt Nam về bê thui Cầu Mống và món mì Quảng vừa chính thức được Tổ chức Kỷ lục Châu Á công nhận là một trong 12 món ăn Việt Nam đạt giá trị ẩm thực Châu Á.

Được biết, một trong những yếu tố góp phần tạo nên “kỷ lục” cho món bê thui đó chính là sự khác biệt với các món ăn trên toàn quốc về cách thức thui/nướng thịt bê, về nước chấm hay rau sống, bánh tráng nướng ăn kèm...

Với người dân đất Quảng, bê thui thường được gọi với cái tên quen thuộc “bò tái Cầu Mống”, bởi miếng thịt bê khi được mang lên thực khách phải còn màu hồng đỏ tươi rói, hơi tái một chút ăn mới thấm được vị ngon, ngọt.

Còn vùng đất Cầu Mống vốn xưa kia là là một ngôi làng nhỏ nằm trên tuyến quốc lộ 1A thuộc địa bàn xã Điện Phương, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam (Quảng Nam Đà Nẵng ngày xưa). Nơi đây bắt đầu bày bán món bê thui từ thập niên 60 của thế kỷ XX. Và nếu thực khách thường xuyên đi lại trên dải đất miền Trung này sẽ dễ dàng nhận thấy “món ngon đặc sản” được bày bán rất nhiều và hàng quán nào cũng phục vụ món bê thui chất lượng, hương vị đậm đà bản sắc xứ Quảng không nơi nào sánh được.

Con bê được chọn để thui tầm khoảng 30-35kg, như vậy thịt mới không nhão. Sau khi được cắt tiết, lấy lòng ra khỏi bê thì dùng dây thép khâu lại, lấy thanh sắt dài xỏ dọc thân và cuối cùng gác bê ngang qua ngọn lửa than đang đỏ để thui bê. Yêu cầu thành phẩm, miếng thịt bê phải đạt đủ hai tầng thịt tái, chín rõ rệt, còn bì (da) thì phải chín đến độ trong suốt, giòn mềm vừa phải.

Điểm nhấn của món ăn có lẽ còn nằm ở cái nước chấm đặc trưng. Mắm phải là loại mắm cá cơm nguyên con, được chế biến từ những làng chài nổi tiếng ven biển. Mắm được pha cùng tỏi ớt xanh băm nhuyễn, thêm chút đường, gừng, dứa bằm và cả vừng trắng rang vàng.

Rau ăn kèm với bê thui cũng rất phong phú, bao gồm loại rau Trà Quế đặc trưng của vùng đất Hội An, xà lách, cải non kết hợp với khế chua, chuối chát xắt lát mỏng, ngò thơm, húng, quế và giá đỗ… tất cả hòa quyện tạo nên một hương vị đậm đà mà da diết.

Đặc biệt, vì là món bê được nướng chỉ đến độ còn hơi tái, nên bao giờ dọn ra, trên đĩa thịt cũng kèm theo vài miếng chanh tươi. Trước khi ăn, bạn phải vắt chanh thật đều lên khắp đĩa thịt, tạo vị chua chua dễ ăn đến lạ.

Trải lên lòng bàn tay bánh tráng cuốn, đặt lên vài lát thịt bê thui, cuốn chung với các loại rau sống, chỉ cần nhìn thôi đã thấy hấp dẫn mời gọi cái bụng rồi. Đến khi chấm nước mắm nêm đã pha, chậm rãi thưởng thức mới cảm nhận hết vị ngon ngọt của món ăn.

Đây, bê thui Cầu Mống!

Du lịch, GO! - Theo Hàn Giang (Báo Dân Việt), internet

Read More